Ustawa o czasowym ograniczeniu prawa do azylu przyjęta bez poprawek Senatu

Senat nie wprowadził poprawek do nowelizacji ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP, która zakłada możliwość czasowego ograniczenia prawa do azylu. Za ustawą bez poprawek głosowało 72 senatorów, przeciw było 10. Nikt nie wstrzymał się od głosu.

Główne założenia nowelizacji

Nowe przepisy umożliwiają czasowe ograniczenie prawa do złożenia wniosku o ochronę międzynarodową, które będzie mogło być wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów na wniosek ministra spraw wewnętrznych i administracji.

• Ograniczenie będzie czasowe – jednorazowo nie dłużej niż 60 dni, z możliwością przedłużenia o kolejne 60 dni po zgodzie Sejmu.
• Dotyczy określonych odcinków granicy – wskazanych w rozporządzeniu.
• Ograniczenia mają na celu zapobieżenie destabilizacji wewnętrznej w kraju.

Wicemarszałek Senatu Maciej Żywno (Polska 2050-TD) zaproponował poprawki rozszerzające grupę osób wyłączonych z ograniczeń, m.in. na wszystkich małoletnich, jednak nie uzyskały one poparcia.

Wątpliwości konstytucyjne i krytyka

Biuro Legislacyjne Senatu wyraziło zastrzeżenia co do zgodności ustawy z art. 56 ust. 2 Konstytucji RP, który gwarantuje cudzoziemcom prawo do ubiegania się o azyl. Podkreślono także ryzyko naruszenia:

• Konwencji genewskiej o statusie uchodźcy,
• Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka,
• Karty praw podstawowych UE.

Krytyczne stanowisko wobec nowelizacji wyraziły m.in.:

• Biuro Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR),
• Save The Children Polska,
• Biuro Rzecznika Praw Dziecka,
• Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Kogo nie obejmą ograniczenia?

Mimo wprowadzenia restrykcji, Straż Graniczna będzie przyjmować wnioski od:

• małoletnich bez opieki,
• kobiet w ciąży,
• osób wymagających szczególnego traktowania (ze względu na wiek lub stan zdrowia),
• osób zagrożonych rzeczywistym ryzykiem doznania poważnej krzywdy w kraju pochodzenia.

Sejm uchwalił ustawę 21 lutego

Posłowie przyjęli ustawę wraz z poprawką wykluczającą rozdzielanie rodzin na granicy. Wiceszef MSWiA Maciej Duszczyk zaznaczył, że nowe przepisy to odpowiedź na sztucznie generowany szlak migracyjny na granicy z Białorusią.

Ministerstwo podkreśla, że nowelizacja łączy elementy bezpieczeństwa z zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego. Przepisy te są częścią szerokiej strategii reagowania na presję migracyjną.

Nowa ustawa wzbudza liczne kontrowersje, ale zdaniem jej zwolenników stanowi niezbędny środek ochrony bezpieczeństwa kraju.

Fot. PAP/Marcin Obara