Nowoczesne badania w profilaktyce raka szyjki macicy – płynna cytologia i test HPV HR w programie NFZ
Rak szyjki macicy jest jednym z najgroźniejszych nowotworów dotykających kobiety – w Polsce codziennie umiera na niego pięć pacjentek. Jednocześnie tylko 27% Polek regularnie wykonuje badania cytologiczne, które mogą wykryć chorobę we wczesnym stadium. W odpowiedzi na ten problem, w ramach profilaktyki nowotworowej, wprowadzono dwa nowoczesne badania: test HPV HR oraz cytologię na podłożu płynnym (LBC).
Obie metody znajdą się w koszyku świadczeń gwarantowanych, a od 2027 roku zastąpią klasyczną cytologię jako skuteczniejsza forma diagnostyki.
HPV – główny czynnik ryzyka
Za rozwój raka szyjki macicy w 99% przypadków odpowiada wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Dlatego kluczowym elementem profilaktyki jest test HPV HR, który wykrywa dwa najbardziej onkogenne szczepy wirusa – HPV 16 i 18.
Regularne badania mogą zapobiec rozwojowi choroby poprzez wykrycie infekcji na wczesnym etapie, jeszcze przed pojawieniem się zmian nowotworowych.
Płynna cytologia – skuteczniejsza diagnostyka
Drugą nową metodą jest cytologia na podłożu płynnym (Liquid-Based Cytology, LBC). Jest ona bardziej dokładna niż tradycyjna cytologia i pozwala na wykrycie nie tylko nowotworów, ale również stanów zapalnych oraz innych nieprawidłowości.
Jak przebiega badanie?
Proces diagnostyczny w nowym programie NFZ będzie wyglądał następująco:
- Pobranie wymazu – próbka materiału trafia na specjalne podłoże płynne.
- Test HPV HR – jeśli wynik jest negatywny, kolejna kontrola za 5 lat.
- Ocena mikroskopowa (LBC) – wykonywana tylko w przypadku pozytywnego wyniku testu HPV HR.
Kto może skorzystać z badań?
Nowy program profilaktyczny obejmuje kobiety w wieku 25-64 lat, które będą mogły wykonać test co 5 lat. Badania przeprowadzą ginekolodzy i położne w placówkach POZ oraz poradniach specjalistycznych, które zakontraktują świadczenie z NFZ.
Dlaczego warto badać się regularnie?
Statystyki są alarmujące – 40% przypadków raka szyjki macicy w Polsce wykrywanych jest w bardzo zaawansowanym stadium, co niemal całkowicie odbiera szanse na wyleczenie. Dzięki nowym metodom diagnostycznym możliwe będzie wcześniejsze wykrycie zmian nowotworowych i skuteczniejsze leczenie.
Regularne badania cytologiczne oraz testy na obecność wirusa HPV to najprostszy sposób na ochronę zdrowia i życia. Skorzystaj z dostępnych programów i zadbaj o profilaktykę!
Fot. Adobe Stock
