Orban ignoruje nakaz aresztowania Netanjahu. Europa krytykuje

Węgry pod ostrzałem za wsparcie premiera Izraela mimo decyzji MTK

Premier Węgier Viktor Orbán po raz kolejny wywołał burzę na europejskiej scenie politycznej. Zapraszając do Budapesztu premiera Izraela Benjamina Netanjahu, zignorował obowiązujący nakaz aresztowania wydany przez Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK). Wizyta wywołała ostrą reakcję niemieckich mediów, które zarzucają Orbanowi łamanie prawa międzynarodowego i podważanie fundamentów wspólnoty europejskiej.

Kontrowersyjna wizyta mimo nakazu

Nakaz aresztowania Netanjahu, wydany przez MTK, w teorii obowiązuje wszystkie 124 państwa będące sygnatariuszami statutu rzymskiego – w tym Węgry. Mimo to, Netanjahu został oficjalnie przyjęty w Budapeszcie, co komentatorzy określają jako „afront wobec wspólnoty prawa”.

Według Wolfganga Janischa z „Süddeutsche Zeitung”, wyjście Węgier z MTK i ignorowanie jego decyzji to „starannie zaplanowany manewr” mający umocnić Orbána w środowisku autorytarnych populistów i zdobyć poparcie środowisk wspierających Donalda Trumpa.

„Der Spiegel”: nieliberalna przyjaźń

Jan Puhl z „Der Spiegel” podkreśla, że jest to pierwsza europejska podróż Netanjahu od czasu wystawienia nakazu. W ocenie komentatora, izraelski premier wykorzystuje wizytę do kompromitowania MTK i dzielenia Europy, której reakcje na działania Trybunału są niespójne.

Między Orbanem a Netanjahu od lat istnieje polityczna więź. Obaj politycy łączy niechęć do liberalnej demokracji, próby podporządkowania mediów i wymiaru sprawiedliwości, a także kontestowanie międzynarodowych instytucji prawnych. Ich współpracę cementował doradca wyborczy Arthur Finkelstein.

Niemcy pod lupą

Choć najwięcej uwagi skupiono na Węgrzech, komentatorzy nie szczędzą słów krytyki także Niemcom. Kanclerz Olaf Scholz wyraził wątpliwość, czy byłby w stanie wyobrazić sobie zatrzymanie Netanjahu na terenie Niemiec. Jego potencjalny następca, Friedrich Merz, sugerował nawet zaproszenie premiera Izraela do kraju.

Dla wielu obserwatorów to zaniechanie i polityczny oportunizm, które podważają autorytet MTK i pozwalają innym państwom podważać jego decyzje bez konsekwencji.

Ostrzeżenie dla Europy

„Uporządkowany świat nie może funkcjonować w ten sposób” – ostrzega „Stuttgarter Nachrichten”. Zachowanie Węgier i milczenie innych państw może doprowadzić do normalizacji łamania prawa międzynarodowego. Przykłady Mongolii, która przyjęła Putina, oraz USA pod rządami Trumpa, pokazują, że polityczni przywódcy coraz częściej stawiają się ponad prawem.

W kontekście trwającego od siedmiu lat postępowania UE wobec Węgier za łamanie praworządności, niemieccy komentatorzy apelują o dokończenie procedury i nałożenie sankcji.

Fot. PAP/EPA/DEBBIE HILL