Pogrzeb papieża Franciszka przełamie stuletnią tradycję
Papież Franciszek podjął znaczącą i historyczną decyzję dotyczącą swojego ostatniego spoczynku. Zamiast zostać pochowanym w Grotach Watykańskich pod Bazyliką Świętego Piotra, Ojciec Święty wybrał Bazylikę Matki Bożej Większej w Rzymie. To pierwszy raz od ponad 120 lat, kiedy papież zostanie pochowany poza Watykanem.
Co więcej, papież Franciszek znacząco uprościł tradycyjne rytuały związane z papieskimi pogrzebami. Ta decyzja odzwierciedla jego nacisk na pokorę i rolę pasterza, a nie monarchy. Połączenie zmiany miejsca pochówku i uproszczenia obrzędów pogrzebowych wyraźnie wskazuje na świadome działanie mające na celu przedefiniowanie symboliki związanej ze śmiercią papieża.
Miejsce spoczynku naznaczone oddaniem
Papież Franciszek żywił silne osobiste przywiązanie do Bazyliki Matki Bożej Większej. Podczas swojego pontyfikatu odwiedził tę bazylikę ponad 120 razy. Regularnie modlił się przed znajdującą się tam ikoną Matki Bożej Salus Populi Romani (Ocalenie Ludu Rzymskiego) przed każdą swoją zagraniczną podróżą i po jej zakończeniu. W jednym z wywiadów papież wyjawił, że ma już przygotowany dla siebie grób w tej bazylice. Szczególnie wspomniał o „spokojnym” miejscu za figurą Królowej Pokoju, gdzie przechowywane są kandelabry, jako o swoim pożądanym miejscu pochówku. Wybór Bazyliki Matki Bożej Większej jest głęboko osobisty i zakorzeniony w duchowych praktykach papieża oraz jego oddaniu Najświętszej Maryi Pannie. Częste wizyty i silna więź z maryjną ikoną w bazylice podkreślają osobisty charakter tej decyzji, sugerując, że nie chodzi tylko o pochówek w ważnym kościele, ale w miejscu o szczególnym, osobistym znaczeniu.
Koniec ery watykańskich pochówków
Przez ponad sto lat papieże byli tradycyjnie chowani w Grotach Watykańskich pod Bazyliką Świętego Piotra. Ostatnim papieżem, który nie został tam pochowany, był Klemens IX w 1669 roku, który spoczywa właśnie w Bazylice Matki Bożej Większej. Decyzja papieża Franciszka stanowi znaczące odejście od tej wieloletniej tradycji. To zerwanie z tradycją podkreśla wagę osobistych życzeń papieża Franciszka i jego gotowość do odstąpienia od historycznych norm. Konsekwentne podkreślanie faktu, że jest to „pierwszy raz od ponad stu lat”, uwypukla historyczną doniosłość tej decyzji. Sugeruje to, że osobiste oddanie papieża i pragnienie konkretnego miejsca pochówku przeważają nad silną tradycją papieskiego pochówku w Watykanie.
Uproszczenie pożegnania: zmiany w papieskich obrzędach pogrzebowych
Papież Franciszek ogłosił zmiany w papieskich obrzędach pogrzebowych w listopadzie ubiegłego roku. Nowe obrzędy podkreślają rolę papieża jako „pasterza i ucznia Chrystusa”, a nie władcy. Formalne stwierdzenie zgonu nastąpi w prywatnej kaplicy papieża, a nie w jego sypialni. Ciało zostanie natychmiast złożone do trumny po potwierdzeniu śmierci. Ciało będzie wystawione w prostej trumnie z otwartym wiekiem dla publicznego oglądania w Bazylice Świętego Piotra, a nie na podwyższonym katafalku. Liczba trumien zostanie zmniejszona z tradycyjnych trzech (cyprysowej, ołowianej i wiązowej/dębowej) do dwóch: jednej cynkowej i zewnętrznej drewnianej. Uproszczone obrzędy zastąpią te z 1998 roku, z czasów pontyfikatu Jana Pawła II. Zmiany uwzględniają również doświadczenia z pogrzebów Jana Pawła II i Benedykta XVI. Uproszczenie obrzędów pogrzebowych jest namacalnym wyrazem szerszej wizji papieża Franciszka dotyczącej bardziej pokornego i mniej ostentacyjnego papiestwa. Konkretne zmiany, takie jak zmniejszona liczba trumien i prostsza ekspozycja ciała, bezpośrednio kontrastują z bogatymi tradycjami przeszłości. To jest zgodne z jego znanym upodobaniem do prostoty w jego własnym życiu i jego pragnieniem podkreślenia duchowej roli papieża.
Fot. PAP/EPA/ANGELO CARCONI
