
Polscy naukowcy: Porosty mogą przetrwać na Marsie i chronić ludzi
Polscy naukowcy odkryli, że porosty mają szansę przetrwać w ekstremalnych warunkach panujących na Marsie. Co więcej, ich niezwykła odporność na promieniowanie może w przyszłości posłużyć do ochrony astronautów podczas misji na Czerwoną Planetę.
Badania prowadzi zespół pod kierownictwem dr hab. Kai Skubały, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, we współpracy z Centrum Badań Kosmicznych PAN we Wrocławiu. Kluczowe w badaniach jest to, że naukowcy sprawdzają, jak radzą sobie aktywne metabolicznie, czyli uwodnione porosty, a nie – jak dotychczas – organizmy w stanie „uśpienia”.
Porosty to niezwykłe organizmy, będące połączeniem grzybów i glonów. Są znane ze swojej ekstremalnej odporności. Potrafią produkować substancje, które chronią je m.in. przed metalami ciężkimi i szkodliwym promieniowaniem UV.
Aby sprawdzić ich wytrzymałość, naukowcy odtworzyli warunki marsjańskie w specjalnej komorze laboratoryjnej we Wrocławiu. Porosty poddano działaniu atmosfery zdominowanej przez dwutlenek węgla, niskiego ciśnienia, ekstremalnych temperatur i wysokich dawek promieniowania.
Najbardziej obiecującym wnioskiem z dotychczasowych badań jest potencjalne wykorzystanie porostów w przyszłych misjach kosmicznych. – My wykazaliśmy, że jeden gatunek porostu, słojecznica mchowa (Diploschistes muscorum), jest w stanie bronić się przed tym promieniowaniem nawet w postaci uwodnionej – poinformowała prof. Skubała.
Oznacza to, że w przyszłości porosty mogłyby być wykorzystane do tworzenia biologicznych powłok ochronnych na ścianach baz kosmicznych, chroniąc ludzi przed zabójczym promieniowaniem.
Przed naukowcami kolejne wyzwania. Chcą sprawdzić m.in., czy w warunkach marsjańskich porosty mogą stać się organizmem samowystarczalnym, w którym grzyb wykorzystuje tlen produkowany przez glon. Byłoby to przełomowe odkrycie dla życia poza Ziemią.
Fot. Adobe Stock