Sejm za wypowiedzeniem Konwencji ottawskiej o zakazie min przeciwpiechotnych

Sejm przyjął w pierwszym czytaniu rządowy projekt ustawy o wypowiedzeniu Konwencji ottawskiej, zakazującej użycia min przeciwpiechotnych jako środka walki. Za skierowaniem projektu do dalszych prac komisji obrony narodowej i spraw zagranicznych zagłosowały kluby PiS, KO, PSL, Polska 2050 i Konfederacja. Debata pokazała, że decyzja ma związać ręce potencjalnym przeciwnikom i wzmocnić zdolności obronne Polski.

Cel i założenia nowej ustawy

Wicepremier i minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz tłumaczył, że głównym motywem wypowiedzenia traktatu jest odstraszenie agresora. Podkreślił, iż „wszystkie działania, które prowadzimy, są po to, żeby wojny nie było, żeby nikomu nie opłacało się nas zaatakować”. Projekt zakłada, że Polska odzyska prawo do produkcji, składowania i użycia min przeciwpiechotnych przy zachowaniu międzynarodowych norm humanitarnych. Resort obrony zapewnia, że pomimo zmiany statusu prawnego Polska nadal będzie dotrzymywać zobowiązań dotyczących ochrony ludności cywilnej.

Proces legislacyjny

Projekt wpłynął do Sejmu pod koniec kwietnia, a po intensywnych konsultacjach z sojusznikami w UE i NATO został przedstawiony posłom na początku maja. Minister Kosiniak-Kamysz zaznaczył, że prace nad ustawą trwały kilka miesięcy, by umożliwić koordynację z wypowiedzeniem konwencji przez inne państwa graniczące z Rosją. Zdaniem MON decyzja o wycofaniu się z Konwencji ottawskiej wpisuje się w strategię wzmocnienia wschodniej flanki NATO.

Głos wicepremiera i poparcie klubów

W debacie w Sejmie wicepremier przypomniał, że Polska ratyfikowała Konwencję ottawską w 2012 roku, jednak od tamtej pory sytuacja bezpieczeństwa uległa zasadniczemu pogorszeniu. W obronie projektu wystąpili przedstawiciele wszystkich klubów, akcentując konieczność elastyczności w obliczu nowych zagrożeń.

Poseł PiS Radosław Fogiel wskazał, że miny przeciwpiechotne stanowią skuteczny element odstraszania. Joanna Kluzik-Rostkowska z KO dodała, że Rosja nigdy nie zamierzała przestrzegać zakazu i Polska nie może być jedynym państwem pozbawionym tej formy obrony. Z kolei przedstawiciel PSL-TD podkreślił, iż zasady przyjęte w czasach pokoju nie mogą ograniczać możliwości reagowania na realne zagrożenie. W dyskusji udziału nie wzięli posłowie Lewicy.

Międzynarodowy kontekst i dalsze kroki

Wypowiedzenie Konwencji ottawskiej zaleciły już rządy Łotwy, Litwy i Estonii, co ma zapewnić skoordynowaną linię obrony na północnym wschodzie Europy. Fiński rząd również ogłosił zamiar wycofania się z traktatu. Według wicepremiera Kosiniaka-Kamysza, to „absolutny sukces polskiej strategii”, która połączyła wysiłki sąsiadów w zabezpieczeniu granicy.

Ustawa o wypowiedzeniu wejdzie w życie sześć miesięcy po zgłoszeniu decyzji do ONZ. Do tego czasu parlament będzie pracował w komisjach nad ostatecznym kształtem przepisów. Ministerstwo Obrony zapowiada, że Polska już planuje modernizację uzbrojenia, by w pełni wykorzystać nowe kompetencje.

Sejm przekazał projekt do komisji obrony narodowej i spraw zagranicznych, gdzie posłowie będą analizować szczegóły legislacyjne oraz harmonogram wycofania się z Konwencji ottawskiej. Kolejne posiedzenia komisji pozwolą na uwzględnienie uwag ekspertów i sojuszników.

Fot. PAP/ Radek Pietruszka